آهستان:دشمنی و دیوار بی اعتمادی بین
ایران و آمریکا آنقدر بلند بوده و هست که کمتر کسی تصور می کرد مرحله اول
تخریب این دیوار بلند، با تماس تلفنی حسن و حسین (روسای جمهور ایران و
آمریکا) همراه باشد. شاید اکثر کسانی که از مذاکره و برقراری رابطه حمایت
می کردند، فعلا و در گام اول به همان سخنان نسبتا مثبت اوباما و پاسخ آقای
روحانی و مخصوصا دیدار ظریف و جان کری قانع بودند و توقعی بیش از این هم
نداشتند؛ اما خبر تماس تلفنی اوباما با روحانی همه را غافلگیر کرد. چه
طرفداران مذاکره و چه مخالفانش را.

این اتفاق را می شود هم با دیده
شک و تردید نگاه کرد و هم اعتماد و امید. در عالم سیاست هیچ چیز غیر ممکن
نیست. می توان خوشبینانه تصور کرد که اوباما احتمالا می خواهد گامی بلند به
سوی ایران بردارد و گذشته پر از خیانت و جنایت دولت آمریکا را علیه ملت
ایران جبران کند! اما این فقط یک احتمال هست. یک احتمال ضعیف. تاریخ روابط
ایران و آمریکا آنقدر حادثه تلخ و فراموش نشدنی در خود دارد که نمی توان به
راحتی لبخند مسئولان آمریکایی را باور کرد. این فقط نظر من و یا افرادی
مثل من نیست، این واقعیت مسلمی است که هر آدم منصف و واقع بینی آنرا تایید
می کند.

چند روز قبل کتاب «آقای سفیر»
را می خواندم که در لابلای صفحاتش چندین بار به اقدامات آمریکا علیه ایران و
دلائل بی اعتمادی ایران به آمریکا اشاره شده است. جالب اینکه آقای ظریف در
این کتاب دو سه بار تاکید کرده که ایران و آمریکا اختلافاتشان را همیشه
حفظ خواهند کرد. از نکات قابل تامل دیگری که آقای ظریف در این کتاب به آن
اشاره می کند این است که «اقدامات مقطعی مثبت، نه تنها به بهبود روابط کمک
نکرده بلکه باعث تندتر شدن فضا شده است. مثلا اقدامات مثبت ایران در جنگ
اول خلیج فارس و کمک به آزادی گروگان های آمریکایی در لبنان، به جای کاهش
تنش به سیاست مهار دوگانه آمریکا منجر شد و یا بوش در پاسخ به نقش محوری
ایران در حل بحران افغانستان، جمهوری اسلامی را در محور شرارت قرار داد.
این تحولات منفی در پاسخ به اقدامات مثبت، باعث تشدید جو بی اعتمادی و
خصومت شده است.» (ص 154)